Arbeidsovereenkomst niet geëindigd bij bereiken van 65-jarige leeftijd

Bij een groothandel in diergeneesmiddelen was een werknemer in dienst als verkoopdirecteur, die op 1 september 2011 65 jaar werd. De werkgever stelt zich dan op het standpunt dat de arbeidsovereenkomst van rechtswege is geëindigd, maar vindt de rechter op zijn weg. Als de werkgever de loondoorbetaling stopt vordert de werknemer met succes in kort geding bij de kantonrechter toelating tot werkhervatting en doorbetaling van het loon.

De werkgever baseert de beëindiging van de arbeidsovereenkomst in de eerste plaats op een bepaling in de bedrijfs-CAO, die van toepassing was voordat de werkgever de onderneming per 1 april 1992 overnam. De kantonrechter is echter van mening dat de toepasselijkheid van die CAO op grond van de wet is geëindigd toen de looptijd van deze CAO na de overgang van de onderneming verstreek. In de individuele arbeidsovereenkomst was geen beding opgenomen omtrent het eindigen van de arbeidsovereenkomst bij het bereiken van de pensioengerechtigde leeftijd. In het arbeidsvoorwaardenreglement van de werkgever stond wel een dergelijke bepaling, maar die is volgens de kantonrechter evenmin van toepassing omdat dit reglement niet in de arbeidsovereenkomst van toepassing is verklaard. Terhandstelling van het reglement door de werkgever aan de werknemer en bekendheid met het reglement zijn niet voldoende om het reglement van toepassing te doen zijn.

De kantonrechter concludeert aldus dat het eindigen van de arbeidsovereenkomst bij het bereiken van de pensioengerechtigde leeftijd niet overeengekomen is. Dat de arbeidsovereenkomst desalniettemin zou kunnen eindigen bij het bereiken van de pensioengerechtigde leeftijd is volgens de kantonrechter niet af te leiden uit een arrest van de Hoge Raad van 1995, zoals de werkgever gesteld had, omdat het daarin niet ging om het eindigen van rechtswege maar om een proeftijdontslag. Ook een gebruik om de arbeidsovereenkomst te laten eindigen bij het bereiken van de 65-jarige leeftijd neemt de kantonrechter niet aan. Ondanks dat de meeste werknemers nog steeds voor hun 65ste stoppen met werken, is volgens de kantonrechter sprake van een maatschappelijke tendens om na die leeftijd door te werken.

Over het eindigen van de arbeidsovereenkomst bij het bereiken van de pensioengerechtigde leeftijd lopen de standpunten in de jurisprudentie zeer uiteen. Zeker is dat niet sprake is van leeftijdsdiscriminatie als bepaald wordt dat de arbeidsovereenkomst eindigt bij het bereiken van de leeftijd waarop de AOW-uitkering ingaat. Maar of een bepaling in de arbeidsovereenkomst die inhoudt dat de arbeidsovereenkomst dan eindigt rechtsgeldig is, is niet geheel onomstreden. Sommige arbeidsrechtjuristen zijn van mening dat deze wijze van eindigen van de arbeidsovereenkomst niet een door de wet toegelaten wijze van eindigen van de arbeidsovereenkomst is, maar de meeste kantonrechters nemen de rechtsgeldigheid van een dergelijke bepaling toch wel aan. Of de arbeidsovereenkomst ook zonder een dergelijke bepaling van rechtswege eindigt bij het bereiken van de pensioengerechtigde leeftijd, is nog meer onzeker. Sommige rechters nemen een gebruik aan dat op die leeftijd de arbeidsovereenkomst eindigt en andere rechters weer niet. De Hoge Raad heeft in 1995 een arrest daarover gewezen dat echter uitdrukkelijk gekoppeld was aan de destijds geldende maatschappelijke opvattingen, terwijl die opvattingen aan het veranderen zijn. De vraag is dus of dat arrest nog toegepast kan worden. Zeker is dat de werkgever de arbeidsovereenkomst op eenvoudige wijze had kunnen doen eindigen door tijdig voordat de werknemer de 65-jarige leeftijd bereikt een ontslagvergunning te vragen en vervolgens de arbeidsovereenkomst tijdig op te zeggen. De enkele omstandigheid dat de werknemer 65 jaar oud werd, zou voldoende zijn geweest om die ontslagvergunning te krijgen en de arbeidsovereenkomst op te zeggen.