Beding terugbetaling studiekosten niet rechtsgeldig

Bij een installatiebedrijf is in oktober 2003 een tekenaar/calculator in dienst getreden op basis van een arbeidsovereenkomst tot en met 31 december 2004. Afgesproken wordt dat hij een driedaagse cursus “installeren van brandmeldinstallaties” zal volgen en dat het bedrijf de daaraan verbonden kosten (lesgeld, examengeld, boeken, reiskosten maar ook doorbetaling van loon tijdens de scholingsdagen) voor zijn rekening neemt, maar dat de werknemer die bij uitdiensttreding binnen drie jaar aan de werkgever geheel of gedeeltelijk moet vergoeden (100% bij uitdiensttreding binnen een jaar, 70% bij uitdiensttreding in het tweede jaar en 35% bij uitdiensttreding in het derde jaar).

De arbeidsovereenkomst is vervolgens verlengd tot en met 31 december 2005. Omtrent scholingskosten wordt daarbij alleen afgesproken dat bij een voortijdig einde van de arbeidsovereenkomst scholingskosten met de werknemer worden verrekend.<BR>

In december 2005 legt het bedrijf een arbeidsovereenkomst voor onbepaalde tijd ter ondertekening aan de werknemer voor. Daarin staat een bepaling omtrent de terugbetaling van studiekosten in het algemeen, die vergelijkbaar is met die van de eerste arbeidsovereenkomst. De werknemer tekent die arbeidsovereenkomst niet, maar de arbeidsovereenkomst wordt per 1 januari 2006 wel stilzwijgend voortgezet.<BR>

Per 1 april 2006 zegt de werknemer de arbeidsovereenkomst op. De werknemer heeft dan inmiddels diverse cursussen gevolgd en de werkgever verlangt terugbetaling van een deel van de betaalde studiekosten. Als ook geen regeling met de nieuwe werkgever over de vergoeding van de studiekosten tot stand komt, komt het tot een procedure bij de kantonrechter.<BR>

De kantonrechter beroept zich op een arrest van de Hoge Raad uit 1983 en stelt dat een beding over terugbetaling van studiekosten en loon geldig is als het schriftelijk is vastgelegd, als daarin de periode wordt vastgesteld waarin de werkgever geacht wordt baat te hebben van de kennis en vaardigheden die de werknemer tijdens de studie heeft opgedaan, als daarin bepaald wordt dat de werknemer tot terugbetaling van loon verplicht is als de arbeidsovereenkomst in deze periode eindigt en als de terugbetalingsverplichting naar evenredigheid vermindert tijdens deze periode.<BR>

Vervolgens oordeelt de kantonrechter dat de werknemer de arbeidsovereenkomst voor onbepaalde tijd niet heeft geaccepteerd, zodat het daarin opgenomen studiekostenbeding niet rechtsgeldig is, dat het studiekostenbeding in de arbeidsovereenkomst voor bepaalde tijd over het jaar 2005 niet voldoet aan de eisen die het arrest van de Hoge Raad daaraan stelt en dat de voordien geldende arbeidsovereenkomst voor bepaalde tijd alleen een studiekostenbeding bevat ten aanzien van de cursus “installeren van brandmeldinstallaties”. De werknemer moet daarom alleen een deel van de kosten van deze cursus terugbetalen.

Het vonnis van de kantonrechter geeft aan waaraan een beding tot terugbetaling van door de werkgever vergoede studiekosten moet voldoen, in het bijzonder als ook het loon over de tijd die is besteed aan de studie moet worden terugbetaald. Indien de werkgever zorgt dat het beding aan deze eisen voldoet, kan de terugbetaling van studiekosten en loon op een correcte manier worden geregeld. De werkgever moet dan wel zorgen dat hij zijn papierwerk op orde heeft. Het vonnis toont aan dat slordigheden daarbij leiden tot het verlies van het recht op terugbetaling.