Doorbetaling van provisie tijdens ziekte

Een werknemer kon tijdens ziekte niet alleen recht doen gelden op doorbetaling van het vaste loon, maar ook op doorbetaling van de provisie die hij genoten zou hebben als hij niet ziek was.

Een werknemer had voor een werkgever vakantiewoningen verkocht en had op grond daarvan niet alleen recht op een vast loon, maar ook op een provisie voor elke verkochte woning. Nadat de arbeidsovereenkomst was geëindigd ontstaat tussen partijen een geschil over een groot aantal financiële verplichtingen die de ex-werkgever niet nagekomen zou zijn. De ex-werknemer vordert onder meer provisie over de verkoopopbrengst van een aantal vakantiewoningen. De ex-werkgever verweert zich daartegen op een aantal manieren en in hoger beroep moet het gerechtshof een uitspraak doen over het geschil tussen partijen.
De ex-werkgever stelt allereerst dat de ex-werknemer geen recht op provisie heeft bij de verkoop van woningen waarbij hij niet zelf betrokken was. Het gerechtshof moet daarom de bepaling in de arbeidsovereenkomst waarin de provisie is geregeld uitleggen. Op grond van de jurisprudentie van de Hoge Raad stelt het gerechtshof dat het daarbij niet aankomt op een taalkundige uitleg van de bepalingen van het contract, maar op de zin die partijen in de gegeven omstandigheden over en weer redelijkerwijs aan de bepalingen van het contract mochten toekennen en op hetgeen zij te dien aanzien redelijkerwijs van elkaar mochten verwachten. Bij de uitleg van de bepaling in de arbeidsovereenkomst moeten alle concrete omstandigheden van het geval worden gewaardeerd op basis van hetgeen de maatstaven van redelijkheid en billijkheid met zich meebrengen. In praktisch opzicht is de taalkundige betekenis van de bewoordingen van het contract daarbij vaak van groot belang, gelezen in de context ervan als geheel en rekening houdend met de taalkundige betekenis die de bewoordingen normaal gesproken hebben in het maatschappelijk verkeer of in de kringen waarin partijen verkeren. Verder komt bij de uitleg betekenis toe aan de aard van de transactie, de omvang en gedetailleerdheid van de contractbevestiging, de wijze van totstandkoming ervan (met name of partijen werden bijgestaan door juridisch deskundige raadslieden) en de overige bepalingen van het contract. De aldus beschreven jurisprudentie van de Hoge Raad toepassend, stelt het gerechtshof vast dat de partijen in dit geval niet uitvoerig hebben onderhandeld over de tekst van de arbeidsovereenkomst. Dat betekent volgens het gerechtshof dat veel gewicht toekomt aan de tekst van de bepaling. Omdat die bepaling onderscheid maakt tussen twee verschillende projecten, waarbij in het ene geval recht op provisie bestaat als een woning verkocht is en in het andere geval alleen als een woning door de werknemer zelf verkocht is, oordeelde het hof dat in het eerste geval het recht op provisie ook bestaat als de werknemer de woning niet zelf heeft verkocht. Vervolgens wordt een claim van de ex-werknemer op provisie over de verkoop van woningen die weliswaar na het einde van zijn arbeidsovereenkomst zijn verkocht, maar waarbij hij wel de verkoop heeft voorbereid, door het gerechtshof afgewezen omdat de ex-werknemer deze claim te laat in de procedure naar voren heeft gebracht. Tenslotte: voor wat betreft de aanspraak op provisie over de verkoopopbrengst van woningen die tijdens zijn ziekte zijn verkocht, verwijst het hof allereerst naar zijn oordeel dat ook recht op provisie bestaat in geval van vakantiewoningen die niet door de ex-werknemer zelf zijn verkocht. Verder verwijst het hof naar de wettelijke bepalingen inzake de doorbetaling van loon tijdens ziekte, waaruit voortvloeit dat de werknemer ook recht heeft op doorbetaling van het niet naar tijdsruimte vastgestelde loon.

Tijdens ziekte heeft de werknemer recht op doorbetaling van (volgens de wet: 70% van) zijn loon. Dit recht betreft al hetgeen de werknemer ook zou hebben genoten als hij niet ziek was. Uitdrukkelijk is in de wet bepaald dat zowel het naar tijdsruimte vastgestelde loon (het vaste loon) als het niet naar tijdsruimte vastgestelde loon (zoals in dit geval de provisie) behoren tot het loon waarop de werknemer tijdens ziekte (voor 70%) recht kan doen gelden. Aangezien de wettelijke bepalingen inzake de verplichting tot loondoorbetaling tijdens ziekte dwingendrechtelijk van aard zijn, kan daarvan in de arbeidsovereenkomst ook niet rechtsgeldig worden afgeweken. Geldig is alleen een schriftelijke bepaling die het recht op loondoorbetaling tijdens ziekte gedurende de eerste twee dagen van ziekte (wachttijd) uitsluit.