Opzettelijk veroorzaken arbeidsongeschiktheid

Een werknemer raakt op 6 maart 2000 arbeidsongeschikt als gevolg van een verkeersongeval. De werknemer was tijdens carnaval bij een oud-collega in de auto gestapt. Deze oud-collega had geen rijbewijs en verkeerde tijdens het verkeersongeval onder invloed van alcohol. De werkgever weigert de doorbetaling van het loon tijdens de arbeidsongeschiktheid van de werknemer, omdat deze volgens de werkgever door opzet van de werknemer veroorzaakt is. De werknemer stelt niet te hebben geweten dat de oud-collega geen rijbewijs had en evenmin te hebben geweten welke hoeveelheid alcohol die genuttigd had.De kantonrechter is van mening dat groot belang toekomt aan het feit dat het verkeersongeval in privÈ-tijd is ontstaan. Met gebeurtenissen in de privÈ-sfeer heeft de werkgever volgens de kantonrechter geen enkele bemoeienis, tenzij elementen uit het privÈ-leven uit hun aard binnen de werkingssfeer van de onderneming vallen. Op dat punt past volgens de kantonrechter echter uiterste terughoudendheid. Nu niet is gebleken dat de gedraging van de werknemer er willens en wetens op gericht was arbeidsongeschiktheid te veroorzaken, valt deze buiten de werksfeer van de arbeidsovereenkomst. Daarmee komt de werkgever volgens de kantonrechter niet het recht toe de loondoorbetaling op te schorten.

Dat de loondoorbetaling niet opgeschort kon worden verwondert niet, aangezien bezwaarlijk kan worden volgehouden dat de opzet van de werknemer er, toen hij bij de oud-collega in de auto stapte, op gericht was arbeidsongeschikt te worden. Zelfs indien de werknemer wist dat de oud-collega geen rijbewijs had en te veel gedronken had, heeft hij daarmee hooguit een verhoogd risico aanvaard om arbeidsongeschikt te worden. Van opzet (in arbeidsrechtelijke zin) is daarmee nog geen sprake, wellicht van (grove) schuld maar dat is niet voldoende. Wat wel verbaast zijn de overwegingen van de kantonrechter over de privÈ-sfeer. In de wet wordt de eis dat het opzettelijk veroorzaken van de arbeidsongeschiktheid binnen de sfeer van de arbeidsovereenkomst moet plaatsvinden helemaal niet gesteld. De wetgever heeft bij de regeling van de verplichting van de werkgever tot doorbetaling van het loon tijdens arbeidsongeschiktheid geen onderscheid gemaakt tussen arbeidsongeschiktheid ontstaan in de privÈ-sfeer (risque social) en arbeidsongeschiktheid ontstaan in de sfeer van de arbeidsovereenkomst (risque professionel). Door deze keuze kunnen omstandigheden in de privÈ-sfeer voor de werkgever van groot belang worden. Dat geeft de werkgever nog geen recht zich met het privÈ-leven van de werknemer te bemoeien, maar dat is wat anders dan iedere arbeidsongeschiktheid die in de privÈ-sfeer is ontstaan uit te sluiten van de mogelijkheid om de loondoorbetaling op te schorten als deze door opzet van de werknemer zou zijn ontstaan.