Wet Werk en Inkomen naar Arbeidsvermogen (WIA)

Op 29 december 2005 treedt de WIA in werking als opvolger van de huidige WAO. Deze wet gaat gelden voor alle werknemers die op of na 1 januari 2004 arbeidsongeschikt zijn geworden. Voor de overige werknemers blijft de WAO gelden. De WIA kent een regeling voor werknemers die duurzaam volledig arbeidsongeschikt zijn (resterende verdiencapaciteit minder dan 20% van
het oorspronkelijke loon), de Regeling Inkomensvoorziening Volledig Arbeidsongeschikten (IVA). Werknemers die weliswaar volledig arbeidsongeschikt zijn maar niet duurzaam, en werknemers die gedeeltelijk arbeidsongeschikt zijn krijgen een uitkering op grond van de Regeling Werkhervatting Gedeeltelijk Arbeidsgeschikten (WGA). Die uitkering kent een loongerelateerde fase waarin de werknemer recht heeft op 70% van het laatstgenoten loon (echter gemaximeerd tot 70% van het maximum loon voor de sociale verzekeringen) en een vervolgfase waarin een hoge uitkering (loonaanvulling) wordt verkregen dan wel een lage uitkering op bijstandsniveau (de vervolguitkering), een en ander afhankelijk van de vraag of de werknemer er elke maand opnieuw in slaagt 50% van het deel waarvoor hij nog arbeidsgeschikt geacht wordt om te zetten in inkomen uit arbeid. Naast de WGA wordt geen WW-uitkering betaald. De ondergrens voor verzekering in de WGA ligt op een inkomensverlies van 35%, terwijl dit in de WAO nog 15% was.

Werkgevers dienen er allereerst op alert te zijn dat in 2004 en 2005 betaalde premies voor een WAO-gatverzekering terugbetaald worden, aangezien achteraf vastgesteld kan worden dat in 2004 en 2005 geen risico is gelopen dat werknemers met een WAO-gat worden geconfronteerd. Hetzelfde geldt overigens voor de verzekering van eigenrisicodragers. Daarnaast doen werkgevers er verstandig aan met hun werknemers te bespreken of en onder welke voorwaarden het WGA-gat (met name het risico dat door het niet kunnen vinden van betaalde arbeid de vervolguitkering in plaats van de loonaanvullingsuitkering wordt betaald) dient te worden gedekt. Ook voor het "gat" aan de onderkant van de uitkering (ondergrens voor verzekering van 15% inkomensverlies naar 35%) kan mogelijk een regeling worden getroffen door verzekering van de reïntegratiekosten die op de werkgever drukken bij het zoeken van passende arbeid.

Verder bestaat voor werkgevers de mogelijkheid om voor de eerste vier jaar van de WGA-uitkering eigenrisicodrager te worden, hetgeen betekent dat geen gedifferentieerde WGA-premie (maar de WGA-premie wordt pas in 2007 gedifferentieerd!) behoeft te worden betaald maar dat in plaats daarvan de WGA-uitkering zelf wordt betaald, welk risico dan in de praktijk geheel of gedeeltelijk privaat verzekerd kan worden. Voor 2006 bestaat deze mogelijkheid alleen nog voor kleine werkgevers die al eigenrisicodrager waren in de WAO en voor grote werkgevers. Werkgevers die eigenrisicodrager voor de WGA willen worden dienen zich uiterlijk op 28 december 2005 bij het UWV aan te melden. Werkgevers die al eigenrisicodrager zijn voor de WAO dienen zich juist uiterlijk op 28 december 2005 bij het UWV af te melden als zij geen eigenrisicodrager voor de WGA willen worden. De keuze tussen premiedifferentiatie en eigenrisicodragen kan afzonderlijk worden gemaakt voor de WAO en de WGA. Gelet op de mogelijk grote gevolgen en de complexe materie is deskundige advisering bij deze keuze dringend aan te raden.