Op 26 april 2013 heeft VVD Tweede Kamerlid Van der Steur een
initiatiefwetsvoorstel ingediend over mediation. Het wetsvoorstel bestaat uit
drie wetten en beoogt binnen het bestuursrecht en het burgerlijke recht
mediation te stimuleren. Daarnaast regelt het wetsvoorstel de invoering van een
register voor mediators. Uitsluitend mediators die voldoen aan bepaalde opleidingseisen
komen voor inschrijving in aanmerking.
Het wetsvoorstel voorziet in enkele wijzigingen in het
Burgerlijk Wetboek (B.W.) en het Wetboek van Burgerlijke Rechtsvordering (Rv.),
die beogen de positie van mediation als logisch alternatief voor de traditionele
rechtspraak in de privaatrechtelijke sfeer te verankeren en te versterken.
Daartoe wordt in het wetsvoorstel allereerst de mediationovereenkomst in boek 7
B.W. vastgelegd als een bijzondere vorm van de overeenkomst van opdracht. Een
wetsbepaling regelt dat in een mediationovereenkomst de vertrouwelijkheid wordt
geregeld, dat deze geldt als een bewijsovereenkomst en dat deze vastlegt aan
welke verplichtingen partijen zich in het kader van de mediation onderwerpen.
In Rv. wordt geregeld dat het inleidende processtuk (de dagvaarding of
verzoekschrift) een mededeling bevat dat mediation beproefd is en, indien
ervoor gekozen is om geen mediation toe te passen, waarom dat het geval is.
Indien de rechter van mening is dat naar zijn oordeel ten onrechte niet is
overwogen om mediation toe te passen, kan hij daaraan de conclusie verbinden
dat een verwijzing naar de mediator gewenst is. Daarnaast wordt bepaald dat
uitdrukkelijk overeengekomen mediationclausules bindend zijn als zij voldoende
duidelijk en concreet zijn. Partijen
zijn dan verplicht mediation te beproeven voordat de rechter zich over een
geschil uitlaat.
In de Memorie van Toelichting wordt benadrukt dat het zo
hoort te zijn dat in een ontwikkelde samenleving individuele natuurlijke of
rechtspersonen pas naar de rechter stappen als zij eerst geprobeerd hebben door
goed onderling overleg hun geschil op te lossen. De rechter fungeert als
laatste redmiddel: het "ultimum remedium”. Dat uitgangspunt is ook vastgelegd
in de gedragsregels voor advocaten. Er zijn verschillende methoden van
geschillenbeslechting en uitgangspunt van de diverse in onze wetgeving
opgenomen oplossingsmethodes voor geschillen zou moeten zijn dat bij voorkeur
die methode wordt gekozen die het meest effectief en efficiënt is, die zo min
mogelijk kosten met zich meebrengt en waarbij zoveel mogelijk
verantwoordelijkheid wordt gelaten bij de partijen zelf.
Wanneer mediation?
Mediation wordt in de praktijk al geruime tijd toegepast
voor meerdere soorten geschillen: in het personen- en familierecht, maar ook bij
zakelijke geschillen (bijvoorbeeld meningsverschillen over leveringen,
samenwerkingen, prijzen), in het arbeidsrecht, bouwgeschillen, in het
huurrecht, in het burenrecht, in het onderwijs, bij geschillen tussen burger en
overheid, bij geschillen tussen overheden onderling enzovoorts.
Wat is mediation?
Mediation kan worden gezien als een vorm van
geschilbeslechting waarbij een derde, de mediator, partijen begeleidt om
gezamenlijk en zelf tot een oplossing te komen voor hun onderlinge conflict.
Het doel van mediation is om vanuit de belangen van partijen te komen tot een
gezamenlijk gedragen en voor ieder van hen optimaal resultaat. Juist omdat
beide partijen actief en persoonlijk bij het geschil betrokken zijn en in de
eerste plaats zelf verantwoordelijkheid dragen voor het behaalde resultaat (de
oplossing van het geschil), leidt dit vaak sneller tot een oplossing en wordt
deze oplossing ook door beide partijen gedragen. Een geslaagde mediation leidt
in de regel tot win-win-situaties. In plaats van een escalatie van het conflict
ontstaat er meer begrip voor elkaar. Mediation is gericht op het in stand
houden van de relatie. De relatie tussen de partijen staat minder onder druk
dan bij procederen en kan soms zelfs verbeterd worden. Omdat met mediation een
snelle oplossing in het verschiet ligt, is mediation ook relatief goedkoop.
Kortom, mediaton heeft veel voordelen en zou veel vaker toegepast kunnen
worden. Tweede Kamerlid Van der Steur probeert dit met zijn wetsvoorstel te bereiken door mediation in
het civiele en het bestuursrecht als alternatief voor de traditionele
rechtspraak te verankeren.
Mediation bij Kantoor
Mr. Van Zijl
Ondergetekende is naast advocaat tevens mediator. Zij heeft
in 2011 een door het NMI (Nederlands Mediation Instituut) erkende mediationopleiding gevolgd en richt zich op
mediations in arbeidsrechtelijke en zakelijke geschillen. Bent u, of is één van uw
cliënten of relaties, verwikkeld in een geschil en overweegt u om een mediationtraject als
manier van geschilbeslechting te beproeven, dan ben ik u graag van dienst.
Vanwege de vereiste onpartijdigheid en onafhankelijkheid kan ik echter niet als
mediator optreden als één van de partijen cliënt is van ons kantoor, maar in
dat geval kan ik u mogelijk wel verwijzen naar een andere mediator die op het
gewenste terrein actief is. Heeft u vragen over mediation, schroomt u dan niet
om mij te bellen.
23 mei 2013