Second opinion andere bedrijfsarts en klachtenregeling bedrijfsarts

 Bronnen:

• Wet van 25 januari 2017, houdende wijziging van de Arbeidsomstandighedenwet in verband met de versterking van de betrokkenheid van de werkgevers en werknemers bij de arbodienstverlening, de preventie in het bedrijf of de inrichting van de werkgever en de randvoorwaarden voor het handelen van de bedrijfsarts, en enige andere wijzigingen, Staatsblad 2017, 22
• Ontwerpbesluit tot wijziging van het Arbeidsomstandighedenbesluit in verband met het stellen van regels aan de raadpleging van een andere bedrijfsarts en de klachtenprocedure en enkele andere wijzigingen, alsmede tot wijziging van het Besluit klachtenbehandeling aanstellingskeuringen in verband met de financiering van de commissie

Op 8 februari 2017 is in het Staatsblad een wet van 25 januari 2017 gepubliceerd, waardoor de Arbeidsomstandighedenwet wordt gewijzigd. 

In die wet wordt onder meer de positie van de bedrijfsarts versterkt. Zo wordt bepaald dat de bedrijfsarts steeds het recht zal hebben om elke arbeidsplaats in het bedrijf te bezoeken. Ook moet de bedrijfsarts een klachtenprocedure hebben en krijgt hij het recht om met het medezeggenschapsorgaan (meestal de ondernemingsraad) overleg te voeren. Verder moeten met de bedrijfsarts zijn gemaakt over zijn betrokkenheid bij het voorkomen, signaleren en waar mogelijk  behandelen van beroepsziekten en beroepsgebonden aandoeningen, inclusief een  vertaling naar een preventieve aanpak voor het bedrijf. De belangrijkste wijziging voor de praktijk is echter dat voor de werknemer de mogelijkheid wordt gecreëerd om een second opinion te vragen van een andere bedrijfsarts. Die mogelijkheid moet worden vastgelegd in de overeenkomst tussen de werkgever en de bedrijfsarts of arbodienst.

Het Koninklijk Besluit tot inwerkingtreding van de wetswijziging is nog niet gepubliceerd, maar beoogd is dat de wetswijziging per 1 juli 2017 in werking treedt. 

In artikel 45 van de Arbeidsomstandighedenwet is een overgangsbepaling opgenomen die bedrijfsartsen en arbodiensten de mogelijkheid geeft om hun bestaande overeenkomsten eerst te herzien vanaf het moment waarop de looptijd daarvan eindigt, maar uiterlijk een jaar na inwerkingtreding. Nieuwe overeenkomsten moeten echter direct aan de nieuwe wettelijke voorwaarden voldoen.

De second opinion (en ook de klachtenprocedure) wordt verder uitgewerkt in een wijziging van het Arbeidsomstandighedenbesluit. 

In week 20 heeft de Raad van State een advies vastgesteld ten aanzien van een wijziging van het Arbeidsomstandighedenbesluit (Ontwerpbesluit tot wijziging van het Arbeidsomstandighedenbesluit in verband met het stellen van regels aan de raadpleging van een andere bedrijfsarts en de klachtenprocedure en enkele andere wijzigingen, alsmede tot wijziging van het Besluit klachtenbehandeling aanstellingskeuringen in verband met de financiering van de commissie). Het besluit is echter nog niet in het Staatsblad gepubliceerd of aan de Tweede Kamer gezonden en het advies van de Raad van State is ook nog niet door de Minister openbaar gemaakt. De tekst van het besluit is daarmee nog bekend. Wel is eerder een voorstel voor de wijziging van het Arbeidsomstandighedenbesluit gepubliceerd in het kader van internetconsultatie en is door de Minister een document opgesteld na deze internetconsultatie, waaruit blijkt welke wijzigingen die Minister nog zou willen aanbrengen. 

Uit het in het Ontwerpbesluit voorgestelde nieuwe artikel 2.14d van het Arbeidsomstandighedenbesluit blijkt het volgende:

• Als een werknemer twijfelt aan de juistheid van een advies van de bedrijfsarts kan hij de bedrijfsarts verzoeken om een andere bedrijfsarts te raadplegen.
• Tenzij zwaarwegende redenen zich daartegen verzetten schakelt de bedrijfsarts na overleg met de werknemer een andere bedrijfsarts in.
• De andere bedrijfsarts mag niet werkzaam zijn binnen dezelfde arbodienst of binnen hetzelfde bedrijf als de eerste bedrijfsarts.
  
• In de overeenkomst met de bedrijfsarts wordt vastgelegd welke bedrijfsarts(en) of arbodienst(en) kunnen worden geraadpleegd. Met toestemming van de werkgever kan een andere bedrijfsarts of arbodienst worden gekozen.
• De eerste bedrijfsarts verstrekt aan de andere bedrijfsarts alle relevante beschikbare informatie over de omstandigheden in het bedrijf van de werkgever.
• De andere bedrijfsarts bespreekt zijn advies met de werknemer, waarna de werknemer bepaalt of dit advies aan de eerste bedrijfsarts ter beschikking wordt gesteld.
• Als het advies van de andere bedrijfsarts aan de eerste bedrijfsarts ter beschikking wordt gesteld, deelt de eerste bedrijfsarts binnen een redelijke termijn gemotiveerd aan de werknemer mede of hij dat advies geheel of gedeeltelijk overneemt.
• De eerste bedrijfsarts hervat zo nodig de begeleiding van de werknemer.
• Als de werknemer van mening is dat de eerste bedrijfsarts onvoldoende rekening houdt met het advies van de andere bedrijfsarts, maakt de werknemer dit aan de bedrijfsarts kenbaar, waarna de bedrijfsarts overweegt of hij de verdere begeleiding aan een andere bedrijfsarts overdraagt. De bedrijfsarts deelt zijn besluit mede aan de werkgever. 

In een voorgesteld nieuw artikel 2.14e wordt voorgeschreven dat elke bedrijfsarts over een klachtenprocedure dient te beschikken.

Uit het verslag van de internetconsultatie kan het volgende worden opgemaakt:

• De Minister is voorstander van het voorstel van de Nederlandse Vereniging voor Arbeids- en Bedrijfsgeneeskunde om een pool van gespecialiseerde bedrijfsartsen op te richten, die zich bezig zullen gaan houden met het geven van de second opinions, maar zou graag zien dat de sociale partners daar dan ook mee instemmen.
• Er komt geen nadere invulling van het begrip "zwaarwegende omstandigheden” (waarbij zou kunnen worden afgezien van het vragen van een second opinion).
• Het is niet mogelijk om een second opinion te vragen naar aanleiding van een second opinion, en ook niet naar aanleiding van een deskundigenoordeel van het UWV.
• Er komt geen uniform tarief voor het verzorgen van een second opinion. Daar was om gevraagd om concurrentie op prijs te voorkomen.
• Om privacy redenen zal de eerste bedrijfsarts niet kennis mogen nemen van het advies van de andere bedrijfsarts zonder de voorafgaande instemming van de werknemer.
• Vanwege kostenaspecten en het moeten delen van bedrijfsinformatie behoeft de werkgever niet in te stemmen met elke door de werknemer gekozen bedrijfsarts. Wel kan de overeenkomst tussen de werkgever en de bedrijfsarts of arbodienst de werknemer de mogelijkheid bieden om te kiezen uit een aantal bedrijfsartsen. Met instemming van de werkgever kan een andere bedrijfsarts worden gekozen. Het staat de werknemer steeds vrij om voor eigen rekening een zelf gekozen bedrijfsarts te raadplegen, maar dat valt dan buiten het bereik van het Arbeidsomstandighedenbesluit. De Minister wijst daarbij overigens ook nog op het instemmingsrecht van de ondernemingsraad waar het gaat om de overeenkomst met een bedrijfsarts of arbodienst.