Ontbinding arbeidsovereenkomst wegens practical jokes

De practical jokes die een werknemer met zijn collega’s uithaalde vormden onvoldoende grond om de arbeidsovereenkomst te ontbinden, niet wegens een verstoorde arbeidsverhouding en ook niet wegens verwijtbare gedragingen.

De werknemer was werkzaam bij een instelling die zorg verleent aan mensen met een verstandelijke en/of lichamelijke handicap. Hij werkte in een woning waar hij zorg verleende aan negen cliënten. In mei 2015 ontvangt de zorginstelling een e-mail van één van de medewerkers met de mededeling dat cliënten door twee medewerkers gepest worden. De instelling laat daarop een onderzoeksbureau een onderzoek instellen naar mogelijk grensoverschrijdend en niet professioneel gedrag jegens de cliënten, maar ook jegens collega’s. Uit het rapport van het onderzoeksbureau blijkt dat binnen het team van medewerkers een sfeer van practical jokes heerste en dat er pornoplaatjes en -filmpjes rondgingen. De porno werd echter niet aan de cliënten getoond en de meeste collega’s lieten hun afkeur niet of nauwelijks blijken. Voorbeelden van de practical jokes waren het laten overlopen van het koffiezetapparaat, het smeren van pindakaas aan de grepen van de keukenkastjes, het gooien met yoghurt en het smeren van pindakaas in luiers en ketchup in maandverband. Toen de werknemer op een keer een pak havermoutvlokken aan de onderkant had opengemaakt, waardoor de havermoutvlokken op de grond vielen op een moment dat het toch al erg druk was, is van dit incident (inmiddels drie jaar geleden) echter een corrigerende werking uitgegaan. De situatie was daarna weer enigszins genormaliseerd. De werknemer had op dat moment zijn excuses aan zijn collega’s aangeboden. Eerder had de werknemer de auto van een collega verplaatst en ook daarvoor had hij zijn excuses aangeboden. Het onderzoeksbureau stelt verder vast dat de cultuur binnen het team zich kenmerkt door het ontbreken van onderlinge feedback en dat de veelvuldige wisselingen in de teamleiding ook invloed op de situatie hebben gehad. De conclusie van het onderzoeksbureau is dat geen sprake is geweest van intentioneel pesten of van seksuele intimidatie, wel van onprofessioneel gedrag. De zorginstelling verzoekt de kantonrechter de arbeidsovereenkomst met de werknemer te ontbinden wegens een verstoorde arbeidsverhouding of wegens verwijtbare gedragingen.
De kantonrechter is van mening dat van een verstoorde arbeidsverhouding geen sprake is. De practical jokes pasten in de sfeer die binnen het team heerste en de werknemer heeft daarvoor zijn excuses aangeboden. Het tonen van porno aan collega’s rechtvaardigt evenmin de conclusie dat er sprake is van een verstoorde arbeidsverhouding. Als sprake is van ongewenst gedrag, is het aan de zorginstelling om de werknemer daarop aan te spreken. Evenmin is volgens de kantonrechter sprake van een reden voor ontslag wegens verwijtbaar gedrag. Ontbinding van de arbeidsovereenkomst is naar het oordeel van de kantonrechter een te verstrekkend gevolg. Een waarschuwing zou meer in de rede hebben gelegen.

De gedragingen van de werknemer waren natuurlijk laakbaar, maar voor een verstoring van de arbeidsverhouding als grond voor ontbinding van de arbeidsovereenkomst zou toch ook gebleken moeten zijn dat de collega’s niet meer met hem konden samenwerken en dat was niet het geval. Dat verwijtbaar gedrag niet als ontslaggrond werd geaccepteerd, zal ook te maken hebben gehad met het feit dat de leidinggevenden de werknemer niet eerder hebben aangesproken en met het feit dat de verwijtbare gedragingen van de werknemer al drie jaar eerder hadden plaatsgevonden.