Sanctiebeleid Wet verbetering poortwachter bekend gemaakt

Het Uitvoeringsinstituut Werknemersverzekeringen (UWV) heeft bekend gemaakt welke sancties (betreffende de verlenging van de verplichting tot doorbetaling van het loon aan zieke en arbeidsongeschikte werknemers) het aan werkgevers zal opleggen, als deze werkgevers zonder deugdelijke grond verzuimd hebben te voldoen aan de regels die krachtens de Wet verbetering poortwachter gelden voor de begeleiding van het ziekteverzuim van werknemers tijdens het eerste jaar van ziekte of arbeidsongeschiktheid. Het UWV onderscheidt daarbij tussen gevallen van beperkte, ernstige, grove of uiterste nalatigheid. De verlenging van de loondoorbetalingsverplichting beloopt in deze gevallen respectievelijk 4, ten hoogste 6, ten hoogste 9 of ten hoogste 12 maanden, maar mag de maximale duur van de loondoorbetaling van 104 weken (de wettelijke 52 weken en de maximale verlenging bij wijze van sanctie met nog eens 52 weken) niet overschrijden. De exacte vaststelling van de duur van de verlenging van de loondoorbetalingsverplichting hangt af van het tijdvak dat naar verwachting nodig zal zijn om alsnog aan de verplichtingen te voldoen, maar is steeds tenminste vier maanden.Daarbij wordt (volgens het Besluit: “onder meer” ?) aangemerkt:• als beperkte nalatigheid: het weliswaar verrichten van voldoende reïntegratie-inspanningen, maar het niet vragen van een second opinion, of het niet toepassen van loon-inhouding of andere vergelijkbare adequate maatregel als de werknemer niet of onvoldoende meewerkt;• als ernstige nalatigheid: het aanbieden van passend werk dat niet in een redelijke verhouding staat tot de functionele mogelijkheden van de werknemer, het treffen van onvoldoende maatregelen om de werknemer in staat te stellen de eigen arbeid te hervatten, dan wel (indien hij tot het hervatten van de eigen arbeid niet in staat is) passende arbeid in het eigen bedrijf te gaan doen dan wel (indien binnen het eigen bedrijf geen passende arbeid voorhanden is) passende arbeid bij een andere werkgever te gaan doen, of het (nagenoeg) niet verrichten van reïntegratie-inspanningen omdat de werkgever te goeder trouw meende dat de werknemer niet in staat was om de eigen of passende arbeid te verrichten;• als grove nalatigheid: het (nagenoeg) niet treffen van maatregelen om de werknemer in staat te stellen de eigen arbeid te hervatten, passende arbeid in het eigen bedrijf te gaan doen of passende arbeid bij een andere werkgever te gaan doen;• als uiterste nalatigheid: het niet indienen of aanvullen van een reïntegratieverslag nadat het UWV een termijn heeft gesteld om dat alsnog in te dienen c.q. aan te vullen, het blijkens het reïntegratieverslag niet of nauwelijks nakomen van de reïntegratieverplichtingen (denk met name aan: het door de arbodienst doen opstellen van een probleemanalyse en advies aan de werkgever en het (in beginsel: zelf !) opstellen, evalueren en zo nodig bijstellen van het plan van aanpak) of het (nagenoeg) niet verrichten van reïntegratie-inspanningen, het niet in de gelegenheid stellen tot werkhervatting van de werknemer die niet langer ongeschikt was voor zijn eigen werk of het niet aanbieden van passende arbeid die in eigen bedrijf voorhanden was.Binnen de maximale periode van 104 weken zijn meerdere sancties mogelijk, indien bij een nieuwe aanvraag voor een WAO-uitkering blijkt dat de werkgever de op hem rustende reïntegratieverplichtingen nog steeds niet is nagekomen of nog steeds niet voldoende reïntegratie-inspanningen heeft gepleegd. De minimale verlenging van de loondoorbetalingsverplichting bij een herhaalde sanctie bedraagt echter niet tenminste vier, maar tenminste twee maanden. De eerder vastgestelde maximale termijn van verlenging van de loondoorbetalingsverplichting en de maximale termijn van 104 weken mogen bij het opleggen van een herhaalde sanctie echter niet worden overschreden.

Na de eerdere vaststelling en bekendmaking van de criteria aan de hand waarvan onder de Wet verbetering poortwachter ingediende reïntegratieverslagen beoordeeld zouden worden, heeft het Uitvoeringsinstituut Werknemersverzekeringen nu bepaald welke sancties precies zullen worden opgelegd bij verschillende mogelijke overtredingen van de bepalingen betreffende de reïntegratie-inspanningen die een werkgever tijdens het eerste jaar moet plegen, als een werknemer arbeidsongeschikt wordt.De Wet verbetering poortwachter is op 1 april 2002 in werking getreden en heeft alleen betrekking op werknemers die op of na die datum arbeidsongeschikt zijn geworden. Na uiterlijk 37 weken moet de werkgever een reïntegratieverslag maken, waarin de werkgever verantwoording aflegt over de gepleegde reïntegratie-inspanningen. De werknemer overlegt dat reïntegratieverslag aan het UWV als hij uiterlijk na 39 weken zijn WAO-uitkering aanvraagt. Aldus kunnen de eerste toetsingen van reïntegratie-verslagen vanaf 1 januari 2003 plaatsvinden.Inmiddels is bekend dat de eerste 1.000 getoetste reïntegratie-verslagen hebben geleid tot 130 sancties waarbij de loonbetalingsverplichting van de werkgever is verlengd (derhalve 13%). Veel verontrustender is het bericht dat van de eerste 10.000 ingediende WAO-aanvragen er 7.500 niet getoetst konden worden, omdat er geen reïntegratieverslag bijgevoegd was of omdat het bijgevoegde reïntegratieverslag niet compleet was. Onze vrees is dat een groot aantal van die gevallen betrekking heeft op werkgevers die in het geheel geen reïntegratieverslag hebben gemaakt en (erger nog) wellicht ook in het geheel geen plan van aanpak hebben gemaakt, terwijl zij dat wel hadden moeten doen.Uit het Besluit wordt overigens niet duidelijk wat het UWV vindt van verlenging van de verplichting tot loondoorbetaling, indien en nadat de arbeidsovereenkomst is geëindigd.