Te veel doorbetaald loon tijdens ziekte

Het komt vaak voor dat werkgevers, al dan niet per abuis, meer loon tijdens ziekte betalen dan wettelijk verplicht is. Dat kan tot problemen leiden als de werkgever daar dan op enig moment mee wil stoppen. Soms wil de werkgever dan zelfs het te veel betaalde loon terugvorderen. De vraag is of dat dan kan. Die vraag kwam aan de orde in vonnissen van de kantonrechters te Utrecht en te Enschede.

In het geval van de kantonrechter te Utrecht ging het om een werkneemster die vanaf het begin van het dienstverband een frequent ziekteverzuim vertoonde en na een ziekmelding op 14 april 2009 vanaf 25 mei 2009 weer volledig was gaan werken, zij het niet in haar eigen functie maar in een functie die zij daarvóór bekleed had. Op 31 juli 2009 was zij volledig herstel gemeld. Nadat zij op 16 november 2009 opnieuw regelmatig uitviel en op 21 april 2010 volledig arbeidsongeschikt werd, wilde de werkgever 14 april 2009 als eerste dag van arbeidsongeschiktheid aanhouden, omdat de werkneemster nooit haar eigen werk volledig had hervat. De werkgever werd in dat standpunt gesteund door rapportage van een arbeidsdeskundige. De werkgever, die verplicht was tijdens het eerste jaar van ziekte 100% van het loon door te betalen en daarna 70%, ging vanaf september 2010 70% betalen en vorderde de naar zijn mening te veel betaalde 30% terug vanaf 14 april 2010. Toen de werkneemster in kort geding daartegen opkwam, oordeelde de kantonrechter dat de werkneemster er op grond van de feiten van het geval niet op had mogen vertrouwen dat de passende arbeid die zij verrichtte (haar vorige functie) voor haar was gaan gelden als nieuwe bedongen arbeid. Dat betekent dat de werkneemster door de nieuwe uitval wegens ziekte ook niet een nieuw recht op doorbetaling van loon gedurende 104 weken kreeg. De werkneemster had dus vanaf 14 april 2010 te veel loon ontvangen, maar hoefde dat niet terug te betalen omdat dat naar maatstaven van redelijkheid en billijkheid onaanvaardbaar zou zijn. Dat de werkgever vanaf september 2010 70% ging betalen was volgens de kantonrechter wel aanvaarbaar, aangezien de werkneemster niet mocht verwachten dat de werkgever ook voor de toekomst in een eenmaal gemaakte vergissing bleef volharden.

In het geval van de kantonrechter te Enschede ging het om een werknemer met een loon ruim boven het maximum dagloon, op wiens arbeidsovereenkomst geen CAO van toepassing was en in wiens arbeidsovereenkomst geen bepalingen waren opgenomen over de hoogte van het tijdens ziekte door te betalen loon. Op grond van de wet behoefde de werkgever daarom tijdens ziekte maar 70% van het maximum dagloon door te betalen. De werkgever had in het verleden steeds 100% van het werkelijke loon betaald. Toen bij de werknemer op 27 april 2010 voor de tweede keer kanker werd geconstateerd en hij daaraan voor de tweede keer moest worden geopereerd, werd aanvankelijk ook 100% van het werkelijke loon doorbetaald. Toen hij daar achter kwam wilde ook deze werkgever het werkelijk verschuldigde bedrag gaan betalen en het te veel betaalde terugvorderen. Een brief met die strekking werd op 30 december 2010 aan de werknemer verzonden. Ook deze werknemer startte een kort geding om dat te voorkomen. De kantonrechter was van mening dat op grond van het gebruik een verplichting was ontstaan om 100% van het werkelijke loon te betalen en refereert er daarbij aan dat veel werkgevers in het eerste jaar 100% van het loon tijdens ziekte doorbetalen. Voor wat betreft het tweede ziektejaar oordeelde de kantonrechter echter dat geen sprake was van een gebruik bij de werkgever om 100% van het werkelijke loon te betalen en dat de werknemer daarop ook niet had mogen vertrouwen, waarbij de kantonrechter er op wees dat het ook bij veel andere werkgevers niet gebruikelijk is dat te doen. Uiteindelijk oordeelt de kantonrechter dat de werkgever het loon gedurende het eerste ziektejaar volledig moet doorbetalen.

Terugvordering van onverschuldigd betaald loon stuit vaak af op de eisen van goed werkgeverschap, als de werknemer met die terugvordering geen rekening behoefde te houden.