Werkgever verplicht om werknemer te informeren over de verplichting overwerk te verrichten

Een Duitse werknemer wordt ontslagen wegens zijn weigering overwerk te verrichten. De werkgever stelt dat overeengekomen is dat de werknemer in geval van drukte zou overwerken, maar de werknemer betwist dat. Volgens hem is slechts afgesproken dat in geval van noodsituaties overgewerkt zou moeten worden. Hij wijst er op dat in zijn arbeidsovereenkomst geen beding met betrekking tot overwerk is opgenomen. De Duitse rechter (het Amtsgericht te Bremen) verzoekt het Hof van Justitie van de EG om uitleg over de Europese Richtlijn inzake de verplichting van de werkgever om de werknemer te informeren over de voorwaarden van de arbeidsovereenkomst of arbeidsverhouding. Het Hof oordeelt dat uit deze Richtlijn een informatieplicht ten aanzien van overwerk voortvloeit. De informatieplicht van de werkgever laat volgens het Hof echter onverlet dat het nationale recht van de lidstaat van de EG bepaalt of een beding in de arbeidsovereenkomst alleen geldig is, als het schriftelijk is vastgelegd. Ook hebben de lidstaten volgens het Hof de bevoegdheid te bepalen welke sanctie wordt gesteld op het niet adequaat informeren van de werknemer over de voorwaarden van de arbeidsovereenkomst. Wel moet de werknemer zijn rechten voor de rechter geldend kunnen maken, als de werkgever zijn informatieverplichting niet nakomt.

Uit het arrest van het Hof van Justitie van de EG volgt dat de werkgever een informatieverplichting heeft ter zake van het bestaan van een verplichting tot het verrichten van overwerk. Uit het arrest vloeit echter niet voort dat er geen verplichting tot het verrichten van overwerk geldt als het beding daartoe niet schriftelijk vastgelegd is. De bewijsvoering over de inhoud van de arbeidsovereenkomst noemt het Hof immers een nationale aangelegenheid. De Nederlandse wetgever heeft aan de Europese Richtlijn voldaan door artikel 7:655 in het Burgerlijk Wetboek op te nemen. Daarin wordt de verplichting tot het op verzoek van de werkgever verrichten van overwerk niet genoemd. De sanctie op het niet voldoen aan de informatieverplichting volgens het Nederlandse recht is dat de werkgever verplicht wordt de schade te vergoeden die de werknemer lijdt, doordat niet aan de informatieverplichting is voldaan. De Nederlandse wetgever zal de wet naar onze mening nu dus moeten aanpassen. De vraag is of werknemers rechtstreeks een beroep op de Richtlijn kunnen doen, zo lang de Nederlandse wet nog niet is aangepast. Als overwerk gewenst is, doen werkgevers er in elk geval goed aan om in arbeidsovereenkomsten een bepaling op te nemen, waardoor van de werknemer kan worden verlangd dat hij op verzoek overwerkt.