Mogelijkheid van loondispensatie tijdelijk uitgebreid
Jaar en kwartaal
2009, 4e kwartaal
Nummer
1
Bronnen:
Persbericht Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid 4 september 2009, nummer 09/009
Tijdelijke regels voor een pilot ter bevordering van de participatie van personen met een arbeidsbeperking met behulp van loondispensatie (Tijdelijke wet pilot loondispensatie), wetsontwerp 32165
De regering heeft bij de Tweede Kamer een wetsvoorstel ingediend dat het mogelijk moet maken om in bepaalde nader aan te wijzen gemeenten een proef te doen met de invoering van de mogelijkheid van loondispensatie.
Loondispensatie maakt het mogelijk om een werknemer te werk te stellen tegen betaling van een bedrag beneden het wettelijk minimumloon.
De proef wordt gedaan om iets te doen aan het grote aantal personen die op de wachtlijst staan voor werk in het kader van de Wet Sociale Werkvoorziening.
Om voor loondispensatie in aanmerking te komen moet de gemeente vaststellen dat de arbeidsprestatie van de een werknemer die vanwege een structurele lichamelijke, verstandelijke, psychische of sociale belasting niet in staat is het wettelijk minimumloon te verdienen (maar wel 20% daarvan), het voor hem geldende wettelijke minimumloon niet rechtvaardigt.
In plaats van loon ontvangt de werknemer dan een uitkering van de gemeente, waarbij de uitkering wordt aangemerkt als een uitkering van het soort die de werknemer ontving voordat hij ging werken.
De pilot duurt tot eind 2012.
Vóór invoering van de WIA bestond een algemene mogelijkheid van loondispensatie bij beschikking van het UWV, op grond van het toenmalige Artikel 7 lid 2 Wet op de (re)integratie arbeidsgehandicapten (oud) luidde als volgt:
"Indien de arbeidsprestatie van een arbeidsgehandicapte werknemer in een bepaalde functie ten gevolge van ziekte of gebreken duidelijk minder is dan de arbeidsprestatie, die in de desbetreffende functie als normaal wordt beschouwd, vermindert het Uitvoeringsinstituut werknemersverzekeringen op verzoek van de betrokken werkgever of werknemer de hoogte van de aanspraak op een geldelijke beloning voor de verrichte arbeid naar evenredigheid, zo nodig in afwijking van hetgeen bij en krachtens de Wet minimumloon en minimumvakantiebijslag is bepaald.”
Bij invoering van de WIA per 29 december 2005 is deze mogelijkheid beperkt tot jonggehandicapten omdat de regering had vastgesteld dat van de mogelijkheid vrijwel alleen voor jonggehandicapten gebruik werd gemaakt. Sindsdien kent artikel 59a lid 1 Wajong de mogelijkheid van loondispensatie:
"Indien de arbeidsprestatie van een werknemer die:
a. recht heeft op een arbeidsongeschiktheidsuitkering; of
b. de leeftijd van achttien jaar nog niet heeft bereikt,
in een bepaalde functie, maar geen functie waarin hij werkzaam is als werknemer in de zin van de Wet sociale werkvoorziening of op een arbeidsovereenkomst als bedoeld in artikel 7 van die wet, ten gevolge van ziekte of gebrek duidelijk minder is dan de arbeidsprestatie die een geldelijke beloning van het voor hem geldende wettelijk minimumloon rechtvaardigt, vermindert het Uitvoeringsinstituut werknemersverzekeringen op verzoek van de betrokken werkgever of werknemer de hoogte van de aanspraak op een geldelijke beloning voor de verrichte arbeid naar evenredigheid, in afwijking van hetgeen bij en krachtens de Wet minimumloon en minimumvakantiebijslag is bepaald.”
Een werkgever is verplicht om aan een werknemer die arbeidsongeschikt is passende arbeid aan te bieden. Passende arbeid is volgens artikel 7:658a lid 4 van het Burgerlijk Wetboek "alle arbeid die voor de krachten en bekwaamheden van de werknemer is berekend, tenzij aanvaarding om redenen van lichamelijke, geestelijke of sociale aard niet van hem kan worden gevergd”. De werkgever is verplicht om die arbeid aan te bieden voor zover dat in redelijkheid van hem kan worden verwacht. Voor de passende arbeid moet de werkgever "een passend gedeelte van het loon” betalen (HR 3 februari 1978, NJ 1978/248, Roovers/De Toekomst) ofwel de loonwaarde van de arbeid.
Een probleem ontstaat als die loonwaarde van de arbeid lager is dan het wettelijk minimumloon of het CAO-loon. Voorheen kon dan loondispensatie worden gevraagd. Die mogelijkheid bestaat nu alleen nog voor jonggehandicapten. Werkgevers kunnen in dat geval stellen dat de arbeid niet passend is, omdat in redelijkheid niet van hen verlangd kan worden dat zij die arbeid structureel aanbieden tegen een te hoog loon.
Is uw werknemer bijna twee jaar arbeidsongeschikt? Dan komen veel vragen op u af. Wilt u zeker weten dat u de juiste beslissingen neemt? Neem dan tijdig contact met ons op voor een WIA-Poort Scan!
Wilt u daarbij ook concrete adviezen ontvangen waarmee u eventueel zelf gewenste acties kunt nemen? Upgrade dan uw arbeidsrecht abonnement naar een plus- of top abonnement!